Konkursy

• CZŁOWIEK - ENERGIA - ŚRODOWISKO
• MAŁY ANATOMIK
• Prace literackie na konkurs Sprzątanie Świata 2001

Dnia 5 czerwca 2001 roku uczennice Gimnazjum z Ożarowa Mazowieckiego Magda Pataj, Joanna Pokropek i Dominika Lipska razem z nauczycielką biologii Anną Kamecką brały udział w seminarium CZŁOWIEK - ENERGIA - ŚRODOWISKO i odebrały nagrody za pracę w ogólnopolskim konkursie "Czysta energia to także moja sprawa" z okazji obchodów Dni ziemi 2001. Konkursowy poster o odnawialnych źródłach energii zdobył wyróżnienie w kategorii gimnazjów.

...Zgodnie z koncepcją trwałego i zrównoważonego rozwoju procesy społeczno-gospodarcze nie mogą się odbywać kosztem wyczerpywania zasobów nieodnawialnych i niszczenia środowiska...(z regulaminu konkursu)

To zdanie jest bliskie i oczywiste chyba dla wszystkich, szczególnie uczniów klas drugich, którzy dokładnie badali zasady działania ekologicznej gminy. Energia promieniowania słonecznego przepływa przez ekosystemy i stopniowo rozprasza się przechodząc przez poziomy troficzne. Część energii zostaje zmagazynowana w biomasie roślin i zwierząt, ropie naftowej i węglu.

Współczesnym ludziom potrzeba coraz więcej energii. A energii elektrycznej zużywamy codziennie bardzo dużo i płacimy za nią coraz więcej. Środowisko również. Ubożeje w zastraszającym tempie ilość węgla, gazu oraz ropy naftowej. Wydobycie tych zgromadzonych przez miliony lat zasobów też niszczy środowisko. A przecież elektryczność nie musi być wytwarzana w sposób, który powoduje zanieczyszczenie powietrza, obniżenie poziomu wód gruntowych, powstanie hałd i nieużytków, zatrucie rzek i jezior.

Można energię elektryczną wytworzyć w inny sposób. Jaki? Na pewno spotkaliśmy się nawet nie zdając sobie sprawy z czystymi źródłami energii. Pochodzi ona ze źródeł odnawialnych czyli takich, które regenerują się dostatecznie szybko i których zasoby nie wyczerpują się wskutek eksploatacji, bo są uzupełniane na bieżąco np. energią padającego stale na ziemię promieniowania słonecznego, lub energią wiatru czy ciepła wnętrza ziemi. Ale najczystszą formą energii jest energia zaoszczędzona. To wcale nie znaczy, że namawiamy do wymiany np. żarówek 100W na 40W .To oszczędzanie pozorne, w wyniku którego negatywne konsekwencje spowodują dodatkowe koszty: zniszczony wzrok, wizytę u okulisty, kupno okularów. Oszczędzać trzeba mądrze. Tak jak zaproponowały uczennice ożarowskiego gimnazjum: Joanna Pokropek, Magda Pataj i Dominika Lipska.

W Gimnazjum i Szkole Podstawowej już od dawna oszczędzamy energię cieplną bo:

• ogrzewanie jest nawiewowe, kierują pracą pieców ogrzewających powietrze elektroniczne systemy kontrolne współdziałające z czujnikami temperatury z korytarzy szkolnych. Niższa temperatura pomieszczeń jest nocą, w soboty i niedziele, ferie oraz wakacje.
• w nowym budynku są szczelne, plastikowe okna z podwójnymi szybami.
• częściowe wykorzystanie poddasza szkoły przez Gminną Bibliotekę też zmniejsza ucieczkę ciepła do otoczenia
• dach ma izolację
• tynki zewnętrzne położone są na warstwie izolacyjnej styropianu
• oświetlenie świetlówkami zamiast zwykłymi żarówkami jest także tańsze
• oszczędzamy wodę, bo w spłuczkach WC są nowoczesne przyciski regulujące ilość wody
• założony licznik główny pobranej wody też wymuszają racjonalną gospodarkę.

Uczennice obserwując elewację szkoły zaproponowały jeszcze inny sposób oszczędzania energii. Wiąże się to jednak z kosztami instalacji na południowych ścianach i dachu kolektorów słonecznych i dodatkowej instalacji doprowadzającej podgrzaną wodą do już istniejącej. Na pewno jest to wydatek dość duży, ale szybko by się zwrócił.

Uczniowie mogą oszczędzać energię pośrednio. Takich sposobów jest dużo np. przynosząc puszki aluminiowe, plastikowe butelki, makulaturę, szkło; wrzucając do odpowiednich pojemników oszczędzamy nie tylko surowce z których wytworzono te przedmioty, ale także energię elektryczną, wodę, użytą w czasie produkcji ale przede wszystkim środowisko. Do pojemników jest dostęp od strony szkolnego parkingu (koło śmietnika) nie tylko dla personelu szkoły, biblioteki, lecz i dla rodziców.

Za szkołą koło skalniaka stoi duży stojak na rowery. To też jeden z wielu wypróbowanych w Europie pomysłów na oszczędzanie energii. Przyjazd na rowerze to mniejsze ogólne zużycie paliw w autobusach i samochodach osobowych. Powietrze też czystsze, mniej zanieczyszczona ołowiem gleba koło drogi. Ludzie mają dawkę ruchu dla zdrowia, więc oszczędzają na lekarstwach.

W swojej konkursowej pracy Dominika, Magda i Joasia narysowały przykład bardzo wyidealizowanego naszego miasta przyszłości. Miasto to kieruje się zasadami Agendy 21, czyli trwałego i zrównoważonego rozwoju. Strzałki i opis wskazywał na najważniejsze sposoby oszczędzania energii oraz ochrony zdrowia mieszkańców:

1. W mieście byłoby centrum kontroli zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby
2. W miejscu dostępnym dla ogółu mieszkańców usytuowano punkt skupu surowców wtórnych.
3. Ścieżki dla pieszych i rowerów zachęcają do posługiwania się alternatywnymi środkami transportu (min. wrotkami, hulajnogami i deskorolkami).
4. Drogi miejskie są wygodne i bezkolizyjnie połączone z obwodnicą prowadzącą do dużego miasta, oświetlone energooszczędnymi latarniami. Ich włączanie jest sterowane czujnikami wrażliwymi na natężenie światła.
5. Miasto przyszłości ma dostęp nie tylko do kolei, metra. Te środki transportu razem z tramwajami mniej niszczą środowisko, nie zanieczyszczają powietrza spalinami.
6. Nasza szkoła jest usytuowana idealnie, korzystne jest sąsiedztwo parku a niedalekie położenie głównej drogi miasta daje uczniom łatwy dojazd na zajęcia. Od hałaśliwej, bardzo ruchliwej szosy odizolowane jest szpalerem drzew i krzewów oraz budynkiem krytego basenu.
7. W idealnym mieście jest dużo zieleni, skwerów i parków oraz ogródków jordanowskich. Szpalery drzew są miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków. Drzewa oczyszczają powietrze z pyłów, dwutlenku węgla. Ziemię próchniczą na trawniki otrzymuje z miejskiej kompostowni odpadów organicznych (ze skoszonej trawy, opadłych liści, gałęzi z przecinek drzew, obierek ziemniaków itp.).
8. W idealnym mieście część energii jest produkowana jest przez alternatywne źródła energii takie jak baterie lub kolektory słoneczne, wiatraki, energię geotermalną tak jak np. w Mszczonowie.
9. W idealnym mieście położone peryferyjnie duże zakłady produkujące drób i jajka wykorzystują biogaz z fermentacji nawozu do ogrzewania fermy i na inne cele.
10. Gaz wysypiskowy z gminnego wysypiska śmieci oraz z gminnej oczyszczalni ścieków jest spalany i produkowana jest z niego energia.

Nie wszystkie propozycje są możliwe do realizacji, ale co nam szkodzi pomarzyć.

Dziewczęta z naszego gimnazjum po wykonaniu posteru stwierdziły, że wertując materiały do pracy, dyskutując, spierając się nauczyły się nie tylko o źródłach energii odnawialnej, ale też słuchać cierpliwie i szanować uwagi innych. Ponieważ nikt nie wie wszystkiego. A od każdego można się czegoś pożytecznego nauczyć.

Prawda wynikająca z ostatniego zdania potwierdzona została w dniu rozdania nagród. Wszystkie prace wyróżnione i nagrodzone były prezentowane na wystawie pokonkursowej w budynku Uniwersytetu Warszawskiego na Wydziale Geologii a następnie zespoły omawiały swój poster na sali wykładowej. Wejście za katedrę i spojrzenie na wypełnioną ludźmi z całej Polski salę i ...Każdy zespół inaczej sobie radził. Były prezentacje samodzielne, naukowe, rozrywkowo-szybkie oraz wspierane pomocą opiekuna-nauczyciela.

Nasze gimnazjalistki jednakowo ubrane w koszulki z logo gminy i Dnia Ziemi prezentowały się dobrze i nie straciły odwagi. Omówienie posteru kosztowało trochę nerwów, ale dały sobie radę. Szczególnie dobrze czuła się w tej roli Joasia Pokropek i Magda Pataj. Po prezentacjach można było zwiedzić Muzeum Geologiczne, obejrzeć liczne skamieniałości i ciekawe minerały. Wróciliśmy przeświadczeni, że wykorzystanie odnawialnych źródeł energii stanowi coraz poważniejsze wyzwanie dla krajów, dla których zrównoważony rozwój oznacza także lepsze wykorzystanie surowców energetycznych oraz poprawę stanu środowiska. Do krajów tych należy również Polska, a rozpoczęty przez nasz kraj proces integracji z Unią Europejską zobowiązuje nas do podejmowania takich działań.

Wraz z uczniami Koła Ekologiczno-Turystycznego zorganizowano konkurs pierwszych naszego gimnazjum "Mały Anatomik" z fizjologii i anatomii człowieka. Troje najlepszych otrzymało nagrody książkowe oraz podwyższono im ocenę z biologii o jeden stopień.

Laureatami zostali: